దో - జుగుతి బేధి పుని పోహిఅహిC , రామచరిత బర తాగ |
పహిరహిC సజ్జన బిమల ఉర , సోభా అతి అనురాగ || 11 ||
ఈ కవితా ముక్తామణులను యుక్తితో భేదించి , రామకధాసూత్రమున గూర్చి , సజ్జనుల తమ నిర్మల హృదయములయందు ధరించినచో అవి మిక్కిలి అనురాగశోభితములగును , భక్తి భరితములగును . ( దో || 11|| )
చౌ - జే జనమే కలికాల కరాలా | కరతబ బాయస బేష మరాలా ||
చలత కుంపథ భేద మగ ఛాCడే | కపట కలేవర కలిమల భాCడే || 1 ||
బంచక భగత కహాఇ రామ కే | కింకర కంచన కోహ కామ కే ||
తిన్హ మహC ప్రథమ రేఖ జగ మోరీ | ధీంగ ధరమధ్వజ ధందక ధోరీ || 2 ||
జౌC అపనే అవగున సబ కహఊC | బాఢఇ కథా సార నహిC లహఊC ||
తాతే మైC అతి అలప బఖానే | ధోరే మహుC జానిహహిC సయానే || 3 ||
సముఝి బిబిథి బిధి బినతీ మోరీ | కొఉ న కథా సుని దేఇహి ఖోరీ ||
ఏతెహు పర కరిహహిC జె అసంకా| మొహి తే అధిక తె జడ మతి రంకా ||4||
కబి న హోఉC నహిC చతుర కహావఉC | మతి అనురూప రామ గున గావఉC ||
కహC రఘుపతి కే చరిత అపారా | కహC మతి మోరి నిరత సంసారా || 5 ||
జేహిC మారుత గిరి మేరు ఉడాహీC | కహాహు తూల కెహి లేఖే మాహీC ||
సముఝత అమిత రామ ప్రభుతాఈ | కరత కథా మన అతి కదరాఈ || 6 ||
పాప పంకిలమైన ఈ కలియుగమున పుట్టి , హంసవేషము ధరించి , కాకులవలె ప్రవర్తించువారును , వైదిక మార్గము విడిచి , దుర్మార్గములో సాగిపోయెడి వారును, పాపాత్ములును , రామభక్తులమని చెప్పుకొనుచు లోకులను మోసగించెడివంచకులును , కామక్రోధలోభములనకు దాసులను , పాషండులును , ధర్మధ్వజులను అయినవారిలో నేను ప్రధముడును , నాదుర్గుణములకు లెక్కలేనేలేదు , వాటిని వివరింప సాగినచో ఆ కథయే విస్తృతమగును . వాటిలో కొన్నిటిని మాత్రమే తెలిపితిని . సహృదయాలు ఈమాత్రము వివరములుతో అంతయు అర్ధంచేసుకుందురు. నా ఈ మానవుని గ్రహించి , నా ఈకథను విన్నవారెవరు నన్ను దోషిగాతలంపరు. అయినప్పటికీ శంకించిన వారు నాకంటే మిక్కిలి మూర్ఖులు , మందబుద్ధులు , నేను కవిని కాను , చతురుడను కాను , శ్రీరాముని కథావైభవమును నా బుద్ధికి తోచినట్లుగా వర్ణించుచున్నాను . శ్రీరాముని అపారమైన చరిత్ర ఎక్కడ ? సంసార వ్యామోహములో కూరుకుపోయిన నా బుద్ది ఎక్కడ ? మేరు పర్వతమును కూడా కదలించు శక్తి కలిగిన వాయువుముందు దూది ఎట్లా నిలువగలదు . శ్రీరాముని అనంతవైభవములను తలచినప్పుడు ఈ కథను చెప్పుటకు నాకు ధైర్యము చాలదు .
పహిరహిC సజ్జన బిమల ఉర , సోభా అతి అనురాగ || 11 ||
ఈ కవితా ముక్తామణులను యుక్తితో భేదించి , రామకధాసూత్రమున గూర్చి , సజ్జనుల తమ నిర్మల హృదయములయందు ధరించినచో అవి మిక్కిలి అనురాగశోభితములగును , భక్తి భరితములగును . ( దో || 11|| )
చౌ - జే జనమే కలికాల కరాలా | కరతబ బాయస బేష మరాలా ||
చలత కుంపథ భేద మగ ఛాCడే | కపట కలేవర కలిమల భాCడే || 1 ||
బంచక భగత కహాఇ రామ కే | కింకర కంచన కోహ కామ కే ||
తిన్హ మహC ప్రథమ రేఖ జగ మోరీ | ధీంగ ధరమధ్వజ ధందక ధోరీ || 2 ||
జౌC అపనే అవగున సబ కహఊC | బాఢఇ కథా సార నహిC లహఊC ||
తాతే మైC అతి అలప బఖానే | ధోరే మహుC జానిహహిC సయానే || 3 ||
సముఝి బిబిథి బిధి బినతీ మోరీ | కొఉ న కథా సుని దేఇహి ఖోరీ ||
ఏతెహు పర కరిహహిC జె అసంకా| మొహి తే అధిక తె జడ మతి రంకా ||4||
కబి న హోఉC నహిC చతుర కహావఉC | మతి అనురూప రామ గున గావఉC ||
కహC రఘుపతి కే చరిత అపారా | కహC మతి మోరి నిరత సంసారా || 5 ||
జేహిC మారుత గిరి మేరు ఉడాహీC | కహాహు తూల కెహి లేఖే మాహీC ||
సముఝత అమిత రామ ప్రభుతాఈ | కరత కథా మన అతి కదరాఈ || 6 ||
పాప పంకిలమైన ఈ కలియుగమున పుట్టి , హంసవేషము ధరించి , కాకులవలె ప్రవర్తించువారును , వైదిక మార్గము విడిచి , దుర్మార్గములో సాగిపోయెడి వారును, పాపాత్ములును , రామభక్తులమని చెప్పుకొనుచు లోకులను మోసగించెడివంచకులును , కామక్రోధలోభములనకు దాసులను , పాషండులును , ధర్మధ్వజులను అయినవారిలో నేను ప్రధముడును , నాదుర్గుణములకు లెక్కలేనేలేదు , వాటిని వివరింప సాగినచో ఆ కథయే విస్తృతమగును . వాటిలో కొన్నిటిని మాత్రమే తెలిపితిని . సహృదయాలు ఈమాత్రము వివరములుతో అంతయు అర్ధంచేసుకుందురు. నా ఈ మానవుని గ్రహించి , నా ఈకథను విన్నవారెవరు నన్ను దోషిగాతలంపరు. అయినప్పటికీ శంకించిన వారు నాకంటే మిక్కిలి మూర్ఖులు , మందబుద్ధులు , నేను కవిని కాను , చతురుడను కాను , శ్రీరాముని కథావైభవమును నా బుద్ధికి తోచినట్లుగా వర్ణించుచున్నాను . శ్రీరాముని అపారమైన చరిత్ర ఎక్కడ ? సంసార వ్యామోహములో కూరుకుపోయిన నా బుద్ది ఎక్కడ ? మేరు పర్వతమును కూడా కదలించు శక్తి కలిగిన వాయువుముందు దూది ఎట్లా నిలువగలదు . శ్రీరాముని అనంతవైభవములను తలచినప్పుడు ఈ కథను చెప్పుటకు నాకు ధైర్యము చాలదు .
పోస్ట్‌లు
