పలుకవా నళినేక్షణా! (కుత్తు విళక్కెరియ కోట్టుక్కాల్ కట్టిల్మేల్)

ముందు పాశురములో పొడుగు జుట్టు గల నీలాదేవి ని మేల్కొల్పి .  ఈ రోజు నీలాదేవిని మేలుకొలిపినా ఈ పాశురములో శ్రీ కృష్ణుని,నీలాదేవిని కూడా మేలుకోల్పవలసినది గా అర్ధించుచున్నారు.  లేచి వారితో మాటాలాడమని కోరుకొని నీలాదేవిని అర్ధిస్తున్నారు కాసేపు అయినా మాతో మాటాడనీ అంటున్నారు. మరి ఎలా అన్నది తెలుసుకుందాం.   నీలాదేవిని కీర్తిస్తున్నవారు ఈ పాశురములో అమ్మవారిని దర్శించ వచ్చునని పెద్దలు అంటారు.

కుత్తు విళక్కెరియ కోట్టుక్కాల్ కట్టిల్మేల్ పాశురము 

కుత్త విళక్కెరియ కోట్టుక్కాల్ కట్టిల్మేల్

మెత్తెన్ఱ పంచ శయనత్తిన్ మేల్ ఏఱి

కొత్తలర్ పూంగురల్ నప్పిన్నై కొంగైమేల్

వైత్తు క్కిడంద మలర్ మార్బా! వాయ్ తిఱవాయ్

మైత్తడంకణ్ణినాయ్! నీ ఉన్-మణాళనై

ఎత్తనై పోదుం తుయిలెర ఒట్టాయ్ కాణ్

ఎత్తనై యేలుం పిరివాత్తగిల్లాయాల్

తత్తువమన్ఱు తగవ్-ఏలోర్ ఎంబావాయ్

తాత్పర్యము: 

ఒక గుత్తి దీపములు చుట్టును వేలుగుచుండగా , ఏనుగు దంతము లతో చేయబడిన కోళ్ళు గల మంచముపై నున్న, చల్లదనము, మెత్తదనము, తెల్లదనము,ఎత్తు , వెడల్పు కలిగిన పాన్పులపై ఎక్కి , గుత్తులు గుత్తులుగా వికసించుచున్న పూలు తలలో ముడుచుకోనిన కేశ పాశము గల నీలాదేవి యొక్క స్థనములపై తన శరీరమును ఆనుకొని పరుండి విశాలమైన వక్షస్థలము గల శ్రీ కృష్ణా నోరు తెరచి మాట్లాడు . కాటుక పెట్టికోనిన విశాలమైన కన్నులు కల ఓ నీలాదేవి ! నీవు నీ ప్రియుని ఎంతసేపు లేవనీవు?ఇంత మాత్రపు ఎడబాటుకుడా ఓర్వ లేకుండుట నీ స్వరుపమునకు, నీ స్వభావమునకు తగదు.

 పలుకవా నళినేక్షణా!

పలుకవా నళినేక్షణా!

బదులైన

పలుకవా నవమోహనా!

పలుకవా రవ్వంత? పవళింతువు గాని

కలికి చనుగవపైని తలగడ కేలూని ||పలుకవా||

తళ్ళుకు దంతపుకోళ్ళ మంచమ్ముపై,

లలిత సురభిళ పంచతల్పమ్ము పై 

ఒరిగి కొప్పుర దివ్వె వెలుగులో, అల నీల

నెరుల విరతావిలో, నిదురింతువేగాని  ||పలుకవా||

గడెయైన వల్లభుని ఎడబాయవు:

తడవైనగాని నిద్దుర లేపవు:

సొగసు కాటుక రేక సోగకన్నుల దాన!

తగదమ్మ నీ వంటి సుగుణవతి కో చాన! ||పలుకవా||