కార్తీక పురాణం 26వ రోజు

దూర్వాసుడు శ్రీహరిని శరణువేడుట - శ్రీహరి బోధ 
ఈవిధముగా అత్రిమహముని అగస్త్యునితో - దుర్వాసుని కోపమువల్ల కలిగిన ప్రమాదమును తెలిపి, మిగిలన వృత్తంతమును ఇట్లు తెలియజేసేను. ఆవిధముగా ముక్కోపియైన దూర్వాసుడు భూలోకము, భువర్లోకము, పాతాళలోకము, సత్యలోకములకు తిరిగి తిరిగి అన్ని లోకములలోను తనను రక్షించువారు లేకపోవుటచె వైకుంఠ ముందున మహావిష్ణువు కడకు వెళ్లి " వాసుదేవా! జగన్నాధా! శరణాగత రక్షణ బిరుదాంకితా! రక్షింపుము. నీ భక్తుడైన అంబరీషునకు కీడు చేయదలచిన నేను బ్రాహ్మణుడనుగాను. ముక్కో పినై మహాపరాధము చేసితిని. నీవు బ్రాహ్మణ ప్రియుడవు . బ్రాహ్మణుడైన భగుమహర్షినీ యురముపైత నిన్నను సహించితివి. అకాలిగురుతు నేటికినీ నీవక్ష స్దలమందున్నది. ప్రశాంత మనస్యుడవై అతనిని రక్షించినట్లే కోపముతో నీ భక్తునికి శాపమిచ్చిన నన్ను కూడా రక్షింపుము. శ్రీహరి! నీ చక్రాయుధము నన్ను జమ్పవచ్చుచున్న" దని దూర్వాసుడు శ్రీ మన్నారాయణుని పరి పరి విధముల ప్రార్దించెను. ఆవిధముగా దూర్వాసుడు అహంకారమును వదలి తనను ప్రార్దుంచుట చూచి - శ్రీహరి చిరునవ్వు నవ్వి " దూర్వాసా! నీ మాటలు యదార్ధములు. నీ వంటి తపోధనులు నాకత్యంత ప్రియులు. నీవు బ్రాహ్మణ రూపమున బుట్టిన రుద్రడవు. నిన్ను జూచిన వారు మూడు లోకములందు భయపడకుందురా! నేను త్రికరణములచే బ్రాహ్మణులకు మాత్రము యెట్టి హింసా కలిగించను. ప్రతియుగ ముందునగో, దేవ, బ్రాహ్మణ, సాధుజనంబులకు సంభవించే యాపాదలను పోగొట్టుటకు ఆయా పరిస్ధితలకు తగిన రూపములు ధరించి దుష్ట శిక్షణ శిష్ట రక్షణ గావింతును. నీవకారణముగా అంబరీషుని శపించితివి. నేను శత్రువుకైనను మనో వాక్కయులందు కూడా కీడుతలపెట్టేను. ఈ ప్రపంచ మందుగల ప్రాణి సమూహము నా రూపముగానే జూతును. అంబరీషుడు ధర్మయుక్తముగా ప్రజాపాలన చేయుచుండెను. కాని, అటువంటి నాభక్తుని నీవు అనేక విధములు దూషించితివి. నీ యెడమ పాదముతో తన్నితివి. అతని యింటికి నీవు అతిధి వైవచ్చికుడ, నేను వేళకు రానియెడల ద్వాదశి షుడియలు దాటకుండ భుజింపుమని అంబరీషునకు చెప్పా వైతివి. అతడు వ్రతభంగమునుకు భయపడి, నీ రాకకై చూచి జలపాన మును మాత్రమే జేసెను. అంతకంటే అతడు అపరాధము యేమి చెసెను! చాతుర్వర్ణ ములవారికి భోజన నిషిద్దది  ములందు కూడా జలపానము దాహశాంతికిని, పవిత్రతకును చేయదగినదే కదా? జలపాన మొనరించిన మాత్రమున నాభక్తుని దూషించి శపించితివి.

అతడు వ్రతభంగమునకు భయపడి జలపానము చేసినాడు కాని నిన్నువ మానించుటకు చేయాలేదె? నీవు మండిపడుచున్నను బ్రతిమాలి నిన్ను శాంతింపచేయజూచెను. ఎంత బ్రతిమాలినను నీవు శాంతింపనందున నన్ను శరణు వేడెను. నేనుపుడు రాజ హృదయములో ప్రవేశించినాను. నీ శాపఫలము పది జన్మలలో అనుభ వించుదునని పలికిన వాడిని నేనే. అతడు నీవలన భయముచే నన్ను శరణు వేడుచుండెను. కాని, తన దేహము తానూ తెలుసుకోనె స్దితిలో లేదు. నీ శాపమును అతడు వినలేదు. అంబరీషుడు నాభక్త కోటిలో శ్రేష్టుడు. నిరపరాధి, దయాశాలి, ధర్మతత్పరుడు. అటువంటి వానిని అకారణముగా దూషించితివి. అతనిని నిష్కరణముగా శపించితివి. విచారించవలదు. ఆ శాపమును లోకోపకారమునకై నేనె అనుభవింతును . అదెటులనిన నీశాపములో నిది మొదటి జన్మ మత్స్యజన్మ . నేనీ కల్పమును మనువును రక్షించు నిమిత్తము, సోమకుడను రాక్షసుని జంపుటకు మత్స్య రూపమెత్తుదును. మరికొంత కాలమునకు దేవదానవులు క్షిరసాగరమును మదుంచుటకు మందర పర్వత మును కవ్వముగాచే యుదురు. అ పర్వత మును నీటిలో మునగకుండ కూర్మరూపమున నావిపున మోయుదును. వరాహజన్మ మెత్తి హిరణ్యాక్లుని వదంతును. నరసింహ జన్మమెత్తి హిరణ్యకశిపునిజంపి, ప్రహ్లాదుని రక్షింతును. బలిచే స్వర్గమునుండి పారద్రోలబడిన ఇంద్రనకు తిరిగి స్వర్గమును అప్పగించుటకు వామన రూపమెత్తి బలిచక్రవర్తి ని పాతాళలోకమునకు త్రొక్కి వేతును. భూభారమును తగ్గి౦తున. లోక కంటకుఢయిన రావణుని జంపిలోకో పకారము చేయుటకు రఘువంశమున రాముడనై జన్మింతును. పిదప, యదువంశమున శ్రీ కృష్ణునిగను, కలియుగమున బుద్దుడుగను , కలియుగాంత మున విష్ణు చి త్తుఢను విప్రునియింట " కల్కి" యన పేరున జన్మించి, అ శ్వారూడు౦డనై పరిభ్ర మించుచు బ్రహ్మదేషులనందరను ముట్టు బెట్టుదును. నీవు అంబరీ షునకు శాపరు పమున నిచ్చిన పది జన్మలను యీ విధ ముగా పూర్తి చేయుదును. ఇట్లు నా దశవతార ములను సదా స్మరించు వారికి సమస్త పాపములు హరింపజే సి వైకుంఠ ప్రాప్తి నో సంగుదును. ఇది ముమ్మాటికి తథ్యము.